43 ÇATI VE CEPHE • MAYIS-HAZİRAN / 2025 MAKALE • Bağlantılı kentsel şebekeler • Paylaşımlı mikromobilite 3. ARAÇ ŞARJ ISTASYONLARI Elektrikli bir araç, yılda 4,6 metrik ton üretim yapan tipik bir binek araca kıyasla sıfır egzoz emisyonu üretir. Karbon nötr olmak isteyen şehirler için, elektrikli veya diğer alternatifler için araç şarj istasyonları sıradan hale gelmelidir. Hidrojen ve oksijenle çalışan bu arabalar, yeniden doldurmaya ihtiyaç duymadan önce elektrikli bir araçtan iki kat daha uzun süre çalışabilir. Ancak dünya çapında çok az yakıt istasyonu var. 4. GÜNEŞ ÇIFTLIKLERI Güneş enerjisi çiftlikleri, bir şehirdeki hava kalitesini iyileştirirken aynı zamanda insanlara ve kamu tesislerine yenilenebilir enerji sağlayabilir. Güneş enerjisi aynı zamanda istihdam yaratır ve ekonomik büyümeyi teşvik eder. ABD’de, 2018'de 110.000 kişiye temiz enerji işi istihdamı sağlandı ve fosil yakıt kullanımı 1/3 oranında azaldı. 5. YEŞIL BINALAR Dünyadaki sera gazı emisyonlarının %30’u binalardan geliyor. CO2 emisyonlarını %32 oranında azaltan yeşil binalar daha az bakım gerektirirler ve daha az elektrik tüketirler. Yeşil binaların nasıl daha verimli hale getirilebilirler: • Akıllı ısıtma ve soğutma sistemleri • Doğal yapı malzemeleri • Gelişmiş havalandırma ve yalıtım • Güneş panelleri • Yeşil çatılar Bir şehrin altyapısının gerçekten yeşil olması için tüm kamu binalarının LEED, BREAM vb. sertifikalı olması gerekir. 6. GIDA ÜRETIMI Dünya Araştırma Enstitüsüne göre, dünyada 2050 yılına kadar %50 daha fazla gıda üretilmesi ve sera gazı emisyonlarını 2/3 oranında azaltılması gerekecektir. Bu zorluk, şehirlerin daha çevre dostu yollarla daha fazla insanı beslemesini gerektiriyor. Kentsel tarım, şehirlerin gıda üretimine bağlı karbon emisyonlarını azaltabilmesinin bir yoludur. 7. ERIŞILEBILIR KAMU KAYNAKLARI Sürdürülebilir şehirler, sakinlerin kaynaklara kolaylıkla erişimlerini sağlayarak kendi yaşamlarında sürdürülebilirliğe ulaşmalarına yardımcı olmalıdır. Aile hekimliği merkezleri, ekonomik kalkınma merkezleri, teknoloji merkezleri ve daha fazlası, halk sağlığını ve ekonomiyi canlandırabilecek kaynak merkezlerine örnektir. Bu kaynaklar aynı zamanda topluluk üyelerinin katılabileceği dinlenme tesislerini ve programlarını da içerir. Müzeler ve kültür merkezleri şehrin kimliğini tanımlamasına yardımcı olabilir. 8. SU TASARRUFU Dünyadaki şehir merkezlerinin %90'ından fazlası kıyı bölgelerine yakındır. Bu, bu şehirleri doğal afetler ve iklim değişikliği tehditleri açısından daha fazla risk altına sokarken, aynı zamanda yakındaki bu su kaynaklarının daha iyi kullanılmasının önünü açar. Şehirlerdeki su koruma uygulamaları şunlardır: • Yağmur suyu hasadı • Yeşil altyapı • Susuz donanım Yeşil altyapı, bir su arıtma tesisi yerine temiz su kaynakları oluşturmak için doğal su döngüsünü kullanır. Sulak alanları yenilemek ve ağaç dikmek, taşkın altyapısına olan ihtiyacı azaltabilir. 9. HALKA AÇIK YEŞIL ALANLAR Kentsel yeşil alanlar, bölgedeki mülk değerini artırırken, yeşil altyapıyı benimseyerek kirlilik kontrolü, halk sağlığı ve gelişen biyolojik çeşitliliği sağlayabilir. Parklar, yeşil yollar ve patikalar, sokak ağaçları ve korunan koruma alanları, kamusal yeşil alanlara örnektir. Topluluk bahçeleri ve kentsel çiftlikler inşa etmek de gıda sorunlarını çözebilir. 10. ATIK YÖNETIMI Atıkları çöp sahasına atmak yerine, atık ve artıkları arıtma, yakma ve değerlendirme tesislerine göndermek, önemli ölçüde kazanımlar elde edilmesini sağlayacaktır. Geleneksel yöntemlerle geri dönüştürülemeyen atıklardan enerji elde edilebilir. Kağıt kullanımının azaltılması da, sürdürülebilirliği teşvik etmenin en önemli yollarından biridir. n Makalenin devamını gelecek sayımızda okuyabilirsiniz.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=