Çatı ve Cephe 71.Sayı (Kasım-Aralık 2017)

cativecephe.com Çatı ve Cephe / Kasım-Aralık 2017 53 4.1.6. Klips adedi ve aralığı Klips adedi ve klips aralığının belir- lenmesinde birçok etmen rol almakta- dır (Şekil 12): • Rüzgar bölgesi: Almanya için, bölge- sel rüzgarların ve topoğrafyanın rüz- gar yüklerinin büyüklüğüne etkisine göre Eurocode 1 ve DIN 1055-4’te haritalanan dört rüzgar bölgesi için her bir çatı biçimi, çatı eğimi ve bina yüksekliğine bağlı olarak m 2 başına klips adedi ve klips aralıkları veril- miştir. • Bina yüksekliği: Tüm rüzgar bölge- lerinde her yükseklikte bina tasar- lamak mümkün olmasına rağmen kenetli metal çatı kaplama sistem- lerindeki kenet aralığının belirlen- mesinde bina yüksekliği girdilerden biridir ve kullanılacak klips adedi ile klips aralığını etkilemektedir. • Kenet aralığı: Bina yüksekliğine göre tanımlanan kenet aralığı değerleri için, m 2 başına klips adedi ve klips aralıkları değişkenlik göstermektedir. • Çatı biçimi: Yönetmeliklerin izin ver- diği tüm biçimlerde (düz, beşik, tek eğimli, kelebek ve kırma) çatı tasar- lamak mümkün olmasına rağmen binanın bulunduğu rüzgar bölgesine göre her bir çatı biçimi için farklı klips adedi ve klips aralığı belirlen- miştir. • Çatı eğimi: Tanımlı rüzgar bölgele- rinde bina yüksekliği ve çatı biçimi ile birlikte kenet aralıkları belirlen- dikten sonra, çatıların maksimum 30º veya 30º den büyük eğimlerde olmasına göre, m 2 başına klips adedi ve klips aralıkları verilmiştir. • Klipslerin çatı yüzeyindeki yeri: Klips adedi ve klips aralığı, çatı yüzeyin- deki yerine göre de değişkenlik gös- termektedir (Şekil 13). Klipslerin çatı yüzeyindeki yerleri çatı biçimine ve bina boyutlarına göre bölge sınırları değişen F, G, H harfleri ile isim- lendirilmiştir; klips adedi ve klips aralıkları köşe bölgesi (F), saçak ve kalkan duvarı kenarı orta bölgesi (G), normal bölge (H) için farklı- lık göstermektedir. Örneğin, rüzgar bölgesi 1’de yer alan Münih’te tasar- lanan 6 metre yüksekliğe sahip bir binanın 25º eğimli beşik çatısı için 590 mm kenet aralığı öngörülmüşse, çatı yüzeyinin F bölgesinde 330 mm aralıklarla 5.1 adet/m 2 klips, G bölgesinde 420 mm aralıklarla 4.1 adet/m 2 klips, H bölgesinde 500 mm aralıklarla 3.4 adet/m 2 klips kulla- nılmalıdır. 4.2. Rüzgar güvenliği sağlanmasına yönelik kenetli metal çatı kaplama sistemlerinin tasarım sürecinde kullanılabilecek bir kontrol listesi DIN 18339’un analizi sonucu çıkarı- lan ölçütler, kenetli metal çatı kaplama sistemlerinin tasarımında kullanılabi- lecek bir “kontrol listesi” niteliğinde aşağıdaki sırada özetlenebilir: • Kaplama metal levha malzemesinin seçilmesi • Bina yüksekliğine göre kenet aralı- ğının belirlenmesi (mekanik/rüzgar yüküne dayanım) • Bina yüksekliğine, kaplama metal levha malzemesine ve kenet ara- lığına göre levha kalınlığının belir- lenmesi (mekanik/rüzgar yüküne dayanım) • Kaplama metal levha malzemesine göre klips malzemesinin seçilmesi (galvanik korozyon) • Klips kalınlığının belirlenmesi (meka- nik/rüzgar yüküne dayanım) • Kör kaplama malzemesinin seçimi ve kalınlığının belirlenmesi (meka- nik/rüzgar yüküne dayanım) • Klips ile kör kaplama arasındaki bağ- lantı bileşeninin tipinin ve malzeme- sinin seçilmesi (galvanik korozyon) • Klips ile kör kaplama arasındaki bağlantı bileşeninin boyutlarının ve klips başına adedinin belirlenmesi (mekanik/rüzgar yüküne dayanım) • Birim alandaki klips adedinin ve klips aralığının belirlenmesi (meka- nik dayanım) 5. Tartışma ve sonuç Kenetli metal çatı kaplama sistem- lerinde rüzgar güvenliğinin sağlanması Şekil 11. “Bağlantı malzemesi”nin belirlenmesini etkileyen etmenler Şekil 12. “Klips adedi ve aralığı”nın belirlenmesini etkileyen etmenler Şekil 13. “Çatı yüzeyinin plan çizimi üzerinde F, G, H bölümlerine ayrılması [14, 15]