Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 77. Sayı (Kasım-Aralık 2018)

cativecephe.com Çatı & Cephe / Kasım-Aralık 2018 50 makale ÖĞR. GÖR. İBRAHİM BEKTAŞ Erciyes Üniversitesi DR. AHMET EMRE DİNÇER Karabük Üniversitesi DOÇ. DR. ZÜBEYDE ÖZLEM PARLAK BİÇER Erciyes Üniversitesi Çatı Kaplama Malzemelerinin Yağış Suyu Toplanmasına Etkisinin İncelenmesi 1. GİRİŞ S era gazları (CO 2 , CH 4 , N 2 O vb.) yeryüzünden yansıyan ışınları atmosferde tutarak sıcaklığın artmasına sebep olmaktadır. Atmos- ferde sera gazı miktarının artması daha fazla ısınmaya neden olarak iklim deği- şikliklerini ortaya çıkarmaktadır. Bu değişiklikle su döngüsünün önemli bir parçası olan yağışlarda düzensizlikler meydana gelerek bölgesel düzeyde rekor yağış ve kuraklıklar oluşmakta, dolayısıyla su kaynakları etkilenmek- tedir. Su kaynaklarının daha verimli bir şekilde kullanılabilmesi için artan su geçirimsiz yüzeylerden toplanan yağış sularının kent atık su şebekesine veril- mesi yerine, ilk elden değerlendirilmesi günümüz şartlarında sürdürülebilirlik açısından önemlidir. Bunun için en uygun yöntem ilk çağlardan beri kul- lanılagelen yağış sularının toplanarak yapı içerisinde kullanılmasıdır. Yapıların çeşitli doğa olaylarından koruyucu örtüsü olarak çatılar, yağış- larla ilk ve yoğun temas noktasıdır. Özellikle sık yerleşmenin olduğu kent- lerde neredeyse yağışların tamamı bu noktalara düşmektedir. Bu yüzden artan tüketim ve azalan kaynaklar nedeniyle geri dönüşüme ve sürdürü- lebilir mimariye daha fazla önem veril- meye başlandığı çağımızda çatılardan yağış sularının toplanarak kullanılması ve değerlendirilmesi yaygınlaşmakta- dır. Ancak çatı yüzeyine düşen yağış sularının %100 verim ile toplanarak kullanılması mümkün olamamaktadır [1]. Burada en önemli etken çatı kap- lama malzemeleridir. Bu çalışma kap- samında Safranbolu’da belirlenen bir bölgede alan çalışması ile temel olarak, çatı kaplama malzemelerinin yağış suyu toplanmasına etkisi incelenmektedir. 2. ÇATI KAPLAMA MALZEMELERİ Yağış sularının temas ettiği kaplama malzemeleri üretildikleri hammaddeye göre değişik oranlarda su emme ora- nına sahiptir. Bu kaplama malzemeleri üretim durumlarına göre çeşitli boyut- larda imal edilmekte olup sızdırmaz özelliktedir. Kaplama malzemeleri boyut olarak farklı ideal eğimlerde kullanılmaktadır. Çatılarda kullanılan kaplama malzemeleri şöyle sıralanmak- tadır [2]; - Kil esaslı malzemeler, - Çimento esaslı malzemeler, - Metal esaslı malzemeler, - Bitüm esaslı malzemeler, - Polimer malzemeler, - Cam Malzemeler, - Doğal taş kaplamalar, - Bitkisel malzemeler. Yağış suyu toplamada düşünülmesi gereken en önemli nokta kaplama mal-