13 Eylül 2010 | ÜRÜN 28. Sayı (Eylül - Ekim 2010)

Avrupa Yeni Nesil Yangından Korunma Standardı’nın Yangın Testi Başarıyla Sonuçlandı: ALPOLIC, yangın yalıtımında AB standartlarına göre en üst sınıf olan A2 sınıfına yükseldi...
Mitsubishi Plastics’in geliştirdiği “ALPOLIC/A2” adı verilen alev almaz alüminyum kompozit levha, Avrupa Yeni Nesil Yangından Korunma Standardı’nın Yangın Testi’ni başarıyla geçti. Yapı malzemelerinin yangın karşısındaki davranışları ile ilgili olarak tüm Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde geçerli olan ortak sınıflandırma esasları ve prosedürleri çerçevesinde, konusunda dünyanın ileri gelen kuruluşlarından olan Exova Warringtonfire Center’da gerçekleştirilen test sonucunda, ALPOLIC/A2, EN 13501-1: 2007 standardına göre A2, s1-d0 olarak sınıflandırıldı.
Yangının ve etkilerinin, bina içinde ve komşu binalara yayılmasını yavaşlatarak kişilerin yangın mahallinden güvenli bir şekilde tahliye edilmesine olanak sağlayan, can ve mal güvenliğini koruyan yapısal önlemlere “yangın yalıtımı” deniliyor. Yangın yalıtımının önemli bir parçası ise doğru malzeme seçimi. Bir yapı malzemesinin yangın karşısındaki davranışı; yangına katılma, alev oluşumu, alev yayılım hızı, alev sürekliliği gibi performans kriterlerine göre test edilip, sonuçlarına göre sınıflandırılarak ifade ediliyor.
Yapı malzemelerinin yangın karşısındaki davranışlarıyla ilgili olarak 2002 yılına kadar, farklı performans kriterlerini ve test prosedürlerini kabul eden birçok ülke, pek çok farklı yangın sınıfı oluşturmuşlardı. Türkiye’de ise, uzun yıllar Alman DIN 4102 standardı kullanılıyordu. Ancak AB ülkelerinde, yapı malzemeleri için farklı test prosedürlerinin ve sınıflandırma sistemlerinin bulunması, ticari anlamda çeşitli zorlukların doğmasına neden olmaya başladı. AB içerisinde “malların serbest dolaşımı” ilkesiyle ters düşen bu durum, yapı malzemelerinin de dahil olduğu birçok alanda teknik düzenlemelerin, standartların ve uygunluk değerlendirme yöntemlerinin uyumlulaştırılmasını gündeme getirdi. Bu kapsamda inşaat sektörü ile ilgili 89/106/EEC “Yapı Malzemeleri Direktifi” yayınlandı ve yapı işlerinde kullanılacak ürünlerde karşılanması gereken standartlar ortaya konuldu. Yine bu kapsamda, yapı malzemelerinin yangın karşısındaki davranışlarıyla ilgili olarak tüm AB ülkelerinde şu an geçerli olan ortak sınıflandırma esasları ve test prosedürleri oluşturuldu.

Türkiye’deki Durum
2000/147/EEC sayılı komisyon kararı ile tanımlanabilecek yangın sınıfları, duman oluşumu ve damlacık teşkili ile ilgili yardımcı sınıflar oluşturuldu. Döşemelerde kullanılanların dışındaki yapı malzemelerinin sınıfları A1, A2, B, C, D, E, F harfleri kullanılarak; duman oluşumu ve damlacık teşkili ise “s” (s1, s2, s3) ve “d” (d0, d1, d2) ilave sınıflandırmalar yapılarak tanımlandı.

AB ile Uyum Çalışmaları Çerçevesinden Yeni Yönetmelik
AB ülkelerinde oluşturulan yangın dayanıklılık sınıfları; Türkiye’de de uyum çalışmaları çerçevesinde yürürlülüğe sokuldu. Bu doğrultuda hazırlanan ve 09/09/2009 tarih ve 27344 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” AB 2000/147/ec sayılı komisyon kararında tanımlanan EN 13501-1 standartlarıyla tam uyum gösteriyor. İlgili yönetmelikte, “Yüksek Bina”, bina yüksekliği 21,5 metreden fazla olan bina olarak tanımlanırken; dış cephelerin yüksek binalarda zor yanıcı malzemeden olması gerektiği açıkça belirtiliyor. Yine Yönetmeliğin 5. Maddesine göre; “Projeler, kanuni düzenlemeler yanında, yangına karşı güvenlik bakımından, bu yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değilse, yapı ruhsatı verilmiyor. Yeni yapılan veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda bu yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının tespiti hâlinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı kullanma izin belgesi veya çalışma ruhsatı verilmiyor.”

Mitsubishi Plastics Türkiye Liaison Ofis Genel Müdürü Cem Kubat:

“Yeni ALPOLIC/A2, 2000 yılından bu yana mimari uygulamalarda standart olarak kullanılan ve birçok ülkedeki yerel yangın kriterlerini karşılayan ALPOLIC/fr’ın (DIN 4102’ye göre, B1 sınıfı) çekirdek malzemesine yenilikler eklenerek elde edildi. ALPOLIC/fr’a göre daha yüksek yanmazlık performansına sahip ALPOLIC®/A2, Avrupa’daki en sıkı yangın önleme standardı olarak kabul ediliyor; kompozit panellerle elde edilebilen Euroclass standardındaki en üst düzeydeki onay olarak bilinen ‘A2,s1-d0’ sınıfında tanımlanıyor. Exova Warrintongfire Center’da yapılan testler sonucunda, 2000/147/EC sayılı komisyon kararında tanımlanan aşağıdaki faktörler çerçevesinde değerlendirilerek;
A2: Yangına katkısı, ihmal edilebilecek düzeyde olan; s1: Duman oluşumu çok sınırlı; d0: Alev damlacıkları veya parçacıkları meydana getirmeyen malzeme olarak ‘A2,s1-d0’ tanımını elde etmiştir.”
“Mitsubishi Plastics’in ALPOLIC marka kompozit levhalarda standart olan düz ve pürüzsüz yüzey, sertlik, işlenebilirlik, maksimum renk dayanımı gibi özelliklerine ALPOLIC/fr ile eklenen yangın dayanımı özelliği, birçok ülkede zorunlu olan yangın koşullarını karşılamıştı. Yeni ALPOLIC®/A2’nin ise sadece AB ülkelerinde değil, yangın şartnamelerinin giderek daha fazla önem kazandığı Türkiye, BDT ülkeleri gibi ülkelerde de tasarım aşamasından başlayarak, uygulamalara kadar geçen süreçte kritik öneme sahip yangın güvenliği hususunda yeni bir çığır açması bekleniyor.”