Tepe Betopan Yapı Malzemeleri Genel Müdürü A. Münir İsker

Uzun yıllar boyunca Türkiye’de şirketimiz tarafından üretilen Betopan, yani çimentolu bağlayıcılı yonga levhadan sonra “yeni kuşak” malzemeler de üretilmeye başlanmış, diğer taraftan kendinden renkli malzemeye geçiş konusunda özellikle batı ülkelerindeki trendler etkili olmuştur. Her zaman yeniliklere önem veren ve sürdürülebilirliği amaç edinmiş bir firma olarak, bir ihtiyacı karşılamak ve aynı zamanda ithal malzemelerin ikamesi olarak yurtiçinde kullanılabilecek, bunun ötesinde yurtdışına da ihraç edilebilecek kendinden renkli ürünlerin üretim çalışmalarına yeni bir yatırım ile 2017 yılı itibariyle başladık. 2018 yılında ise cm²ye 300 kilogramlara kadar ulaşabilen baskı yeteneğindeki özel bir pres üretiminin devreye girmesiyle birlikte şirketimize ait Temelli tesisleri bünyesinde bir adet tam otomatik emprenye pres ünitesi hayata geçirildi.

Kendinden renkli malzemelerde şirketimiz, şantiyede ekiplerin daha hızlı, daha profesyonel ve her iklim şartında montaj uygulaması yapabilmesini hedefliyor. Malzememizin üretiminde öncelikle dikkat ettiğimiz konu, malzemelerde kullanılan pigmentlerin zaman içerisinde renk atmasını engelleyecek veya ortadan kaldıracak yaklaşımlar olmakla beraber, sonrasında bu malzemenin ayrılmaz bir parçası olan emprenye işlemi, yani yüzey coating işlemiyle birlikte malzemenin su itici veya su emmez hale gelmesidir. Fibercement ürünler uluslararası kullanımda olan, kabul görmüş standartlar çerçevesinde A1’den A5’e kadar eğilme dayanımlarına göre sınıflandırılmaya tabi tutuluyor. A1, A2 olarak tabir edilen sınıf, yanıcılık sınıfı ile dayanım sınıfında farklı anlamlar ifade ediyor. A1’den A5’e kadar olan skala, 4 N/mm² eğilme dayanımından 24 N/mm² ve üzerine kadar artabilen bir skalayı tarif ediyor. A3 ve daha yüksek seviyede dayanım için hedeflenen miktarlarda güçlü bir pres etkisine ihtiyaç bulunuyor. Nitekim A3, A4 ve A5 sınıfı kendinden renkli üst seviyede malzeme üreten üretici firmalar bu ürünleri özel reçetelerle birlikte malzeme dokusunu oluşturan teknik özellikler, rengi sağlayan pigmentler ve çok güçlü oranda pres etikleri ile bu değerlere ulaşabiliyor. Kendinden renkli ürünlerimizin “düz” ve “line” ismini verdiğimiz serilerinde reçetelerde herhangi bir değişiklik yapmaksızın pres uygulamasını yaparak 14-15 N/mm² aralığında mamul malzemeyi standart ürün haline getirmiş bulunuyoruz. Bu bağlamda kalitesi ve güvenirliği ile malzemelerimiz yurtiçinde projelerde tercihen kullanılmaya başlandı.

Malzeme zımparalanmış veya ne kadar iyi astar boya uygulamasına tabi tutulursa tutulsun zaman zaman kalite kontrolünden kaçan, gözün görmediği dalgalanmalar, cephede güneşin belli bir açıda vurması sonucunda harelere, dalgalanmalara yol açıp, görsel olarak hoş olmayan görüntülere sebep olabiliyor. Bu sebepten, görsel açıdan estetik bir malzemeye ulaşabilmek adına Tepe Betopan olarak reçetesel değişiklikleri yapmadan önce, A3 malzeme üretimine geçtiğimiz hatla beraber presten çıkan malzemeleri ikincil olarak hem kalınlık standardizasyonun yakalanması hem de olası gözden kaçan hataların giderilmesi için ayrıca bir kalibrasyon ve zımparalama işlemine tabi tutuyoruz. Kalibrasyon işlemini takiben, tüm kontrolleri yapılan malzemeler özel bir yöntemle uzun yıllar gerek UV direnci yüksek olan gerekse hava koşullarına dayanıklı bir emprenye malzemesi ile yüzeyden emdirilmek suretiyle suya karşı maksimum dirençli hale getiriliyor. Ne var ki, malzemeye su itici özelliği kazandıran emprenyeler oldukça pahalı ve temininde zaman zaman sıkıntı çıkan malzemelerdir. Bu nedenle standart ürünlerde bulunan coğrafyaya bağlı olarak 4-7 yıl arasında değişen UV dayanımı olan malzemeler projelerde uygulanıyor. Firma olarak, proje bazındaki işlerde uygulama alanı yüksek olan binalar için uzun yıllar doğa şartlarına dayanacak bir seçenek olarak 15 yıl ve üzeri UV dayanımı sağlayan, su itici özelliklere sahip olan emprenye işlemi de önermeye başladık.

Kendinden renkli ürünlerimiz için ilk etapta sekiz ana renk tespit edilmiş olup, kırmızı, tarçın ve yeşil renk seçeneklerinin yanı sıra özellikle Avrupa’da yüksek oranda talep gören, son yıllarda ülkemizde de dış cephelerde çok sık rastlanılan kırık beyaz renginden antrasit rengine kadar değişen bir renk serisi bulunuyor. Bu serimize ek olarak ülkemizde AFAD tarafından AFAD İl Özel İdare Binaları projelerinde uygulanan ve ithalatı öngörülen bir malzeme olarak krem rengi seçeneğini de bünyemize kattık.

Halihazırdaki projelerde yerinde montaj sonrasında boyama işlemlerinden farklı olarak kendinden renkli ürünlerde montaj tiplerinin doğru seçilmesi gerekiyor. Şirketimize ait youtube kanalında veya web sayfalarımızda bunla ilgili detaylı teknik bilgiler yer alıyor. Tercih edilebilecek ilk yöntem, vida başlarının dışardan geometrik olarak görülecek şekilde bir uygulanması. Bu uygulamada şirketimiz tarafından geliştirilerek patent altına alınan özel bir imalat da söz konusu. Bu imalat sistemi sayesinde özel bir conta sistemi ile yerinde vida uygulaması yapılıyor ve talep edilen renklerin RAL kodları ile üretimi yapılan vidalar aynı renklerdeki kapaklarla kapatılarak dıştan modern bir görüntü sağlanıyor. Uygulanabilecek ikinci yöntem ise perçin yöntemi. Yurtiçi veya yurtdışından temin edilen, bünyesinde yanal hareketliliği absorbe edebilen perçinlerle kendinden renkli veya boyalı ürünlerin montajı tercih edilebiliyor. Tercih edilebilecek üçüncü uygulama yöntemiyse malzemenin yapıştırılması. Seramik kökenli veya alüminyum kompozit tarzı dış cephe giydirme uygulamalarında kullanılan tarzda yapıştırma uygulaması ile yapılıyor. Bu uygulamanın herhangi bir yan etkisi yapılan testlerde görülmedi. Son uygulama seçeneği ise askı sistemi olarak değerlendirilebilir. Askı sistemi sayesinde malzeme dışardan tırnak şeklinde görülen klipsler ile yatay, yanal ve düşeyde taşıyıcı sisteme tutturuluyor. Bu uygulama yönteminde de perçinli uygulama yönteminde olduğu gibi RAL kodları belirlenmiş tırnakların üretimi sayesinde malzemenin görsel bütünlüğü veya mimari yaklaşımı sorunsuz bir şekilde aşılabiliyor.

Kendinden renkli ürünlerimizin yanı sıra şirketimiz, sektöre yenilikçi bir bakış açıcısı kazandıracak yüzeyi boyalı ürünleri de piyasaya kazandırıyor. Boyalı ürünlerimizin marka çalışmaları ve üretim testleri tamamlanmış olup, otomatik sistemlerde püskürtme yöntemi tercih edilerek yol alınmaya başlandı. Ürünlerimizle alakalı tercihlerde ilerleyen dönemlerde karşılaşılması muhtemel sorunların önüne geçilmesi ve uzun ömürlü olması amacıyla su geçirmeyen astar tercih ediliyor.