Dünyanın alanında önde gelen etkinliÄŸi olan ve 33 kategoride uluslararası mimarlık projelerinin yarıştığı 17. Dünya Mimarlık Festivali’nde (WAF) Kalyon Karapınar GES SCADA binası; üretim, enerji ve lojistik kategorisinde “En Ä°yi Yapı” ödülünü kazandı.
Bu yıl 6-8 Kasım tarihleri arasında Singapur'da düzenlenmekte olan Dünya Mimarlık Festivali’nde; enerji, ulaşım ve bilim gibi kategorilerdeki peyzaj ve tasarım alanında yenilikçi çözüm üreten ilham verici mimari projeler ödüllendiriliyor.
Kalyon Enerji'nin Konya Karapınar'da yer alan Kalyon Karapınar GüneÅŸ Enerjisi Santrali (GES) Yönetim Kontrol Binası (SCADA), uluslararası mimarlık projelerinin yarıştığı 17. Dünya Mimarlık Festivali’nde (WAF) “En Ä°yi Yapı” ödülünü kazanarak uluslararası alanda aldığı ödüllere bir yenisini ekledi. Bina, peyzaj, konut, ulaşım ve restorasyon alanında; enerji, ulaşım, bilim gibi 33 kategoride projelerin ödüllendirildiÄŸi WAF’da, Kalyon Karapınar GES SCADA binası üretim, enerji ve lojistik kategorisinde dünyanın farklı ülkelerinden ilham verici 10 mimari proje arasından seçilerek “en iyi yapı” ödülüne layık görüldü.
6 Kasım ÇarÅŸamba günü Singapur'da kazanan projelerin ilan edildiÄŸi WAF’ın finalistleri arasında Zaha Hadid Architects, WOHA, Renzo Piano Building Workshop, MVRDV, Tadao Ando Architect & Associates, Kohn Pederson Fox ve Nikken Sekkei gibi dünyanın önde gelen mimarlık ofisleri ve mimarlar yer alıyor.
17. Dünya Mimarlık Festivali’nde (WAF) “En Ä°yi Yapı” ödülünü alan Karapınar GES Scada Binası, ekim ayında da Türk Serbest Mimarlar DerneÄŸi (TürkSMD) tarafından iki yılda bir verilen Mimarlık Ödülleri’nde “Yapı Ödülü”ne layık görüldü. Kalyon Karapınar GES Scada Binası, bir baÅŸka uluslararası yarışma olan Dezeen Awards 2024’te ise ‘Altyapı ve Ulaşım Projeleri’ kategorisinde kısa listeye girdi.

Çölde bir Vaha: Kalyon Karapınar GES SCADA binası
Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise sayılı büyüklükteki güneÅŸ enerjisi santrali olan Kalyon Karapınar GES, 3,5 milyon güneÅŸ paneli ile 20 milyon metrekarelik bir alanda yer alıyor. Tek başına yıllık 2 milyon kiÅŸinin evsel elektrik ihtiyacını karşılarken, 1,7 milyon ton fosil yakıt ve karbon emisyonunu da önlüyor.
Kalyon Karapınar GES’in merkezinde konumlanan SCADA Yönetim Merkezi hem sembol bir mimari hem de pek çok iÅŸlevi bir araya getiren bir yapı özelliÄŸi taşıyor.
SCADA Binasının Mimari Tasarımı 58 Proje Arasından SeçilmiÅŸti
SCADA Binası 2020 yılında açılan bir mimari proje yarışması sonucunda 58 proje arasından seçilerek hayata geçirildi.
Yarışmanın temel amacı yenilenebilir enerjinin önemine ve geleceÄŸine vurgu yaparak; ekonomik, özgün, nitelikli ve sürdürülebilir tasarım yaklaşımlarının, günümüz mimarisine de ışık tutabilecek iÅŸlevsel ve yenilikçi çözümlerin öne çıkarılmasını saÄŸlamaktı.
Ulusal ve ön seçimli olarak düzenlenen Karapınar GES SCADA Binası Mimari Proje Yarışması’na ön aÅŸama sürecinde toplam 58 ekip baÅŸvurdu. Jüri üyeleri David Green, Deniz Aslan, Ä°mdat As, Melike Altınışık (jüri baÅŸkanı), Murat TabanlıoÄŸlu, Kübra Kalyoncu Åžeherli ve Refik Anadol tarafından yapılan detaylı incelemenin ardından birincilik ödülünü Vaha isimli projesiyle Bilgin Mimari Tasarım Ofisi kazandı.
GüneÅŸ panellerinin baÄŸlı olduÄŸu SCADA binası, mevcut güneÅŸ panellerinden 40 metre uzakta ve aynı yönde, panellere gölge düÅŸürmeyecek bir alanda konumlanıyor. 2700 metrekare kapalı alan ile 3000 metrekare avlu ve seyir terasına sahip ve Kalyon Karapınar GES’in merkezinde konumlanan SCADA binası hem sembol bir mimari hem de pek çok iÅŸlevi bir araya getiren bir yapı olarak dikkat çekiyor. “Vaha” konseptiyle tasarlanan bina, ufuk çizgisine kadar uzanan düz topografyası ile Karapınar bölgesi içerisinde bir yaÅŸam vahası oluÅŸturuyor. Kalyon Karapınar GES’in denetleme, kontrol ve veri toplama süreçlerinin yanı sıra bu merkez; mimari özellikleriyle sürdürülebilirlik, yenilenebilir enerji ve teknolojiyi aynı noktada buluÅŸturuyor.
SCADA binası, bölgedeki kurak alana tezat olan, zengin bir peyzajı içeren avluya ve terasa sahip. Dört farklı geçirgenlik seviyesinde toplam 7200 paslanmaz çelik yansıtıcı cephe paneli ile oluÅŸturulan yapı kabuÄŸu, santralin merkezinde güneÅŸ ışınları ile parıldarken, iç mekanlara gölgeleme saÄŸlıyor. Bu gölgelenme, yapının ısıtma ve soÄŸutma sistemlerinin yüksek verimlilik ile çalışmasını saÄŸlıyor. Avlunun botaniÄŸinde, dört mevsim çiçek açan aÄŸaçlar ve her mevsim yeÅŸil kalan yöreye özgü endemik ve su ihtiyacı az olan bitkiler kullanıldı. Bu sayede merkez, yılın tüm aylarında yaÅŸayan bir peyzaja sahip.
Scada binası, bilim insanlarının buluÅŸabildiÄŸi, konferansların düzenlendiÄŸi, bilimsel oturumların yapıldığı ve öÄŸrencilerin bir araya gelip enerji alanındaki teknolojik geliÅŸmeleri takip edebildiÄŸi bir yapı olarak da hizmet veriyor.