Atmosfer koşullarından koruma ve yalıtım olmak üzere iki işlevi bulunan, ısı ve enerji açısından yüzde elliye yakın tasarruf sağlayan çatı kaplama malzemeleri sanayisinin pazar büyüklüğü Türkiye’de 100 milyon metrekarenin üzerinde...Çatı kaplama malzemeleri, hammaddesine ve doğaya gösterdiği dirence göre metal, kil, çimento, bitüm, plastik esaslı ve diğerleri olmak üzere altı farklı kategoride incelenmektedir.
Kiremit, dünya tarihinde imalatı yapılan ilk yapı malzemelerindendir. Konut pazarında kil esaslı kiremitler pazarın %75-80’ine sahiptir. Türkiye’de tek katlı metal çatı kaplamaları ilk olarak 1970’li yıllarda ortaya çıkmıştır. Sandviç panel kullanımı ise 1980’lerin ortalarında kullanılmaya başlanmıştır.
Şirket Profili
Çatı Kaplama Sanayicileri Derneği’nin (ÇATIDER) üye sayısı 77 firmadır. 2004 yılı için yapılan tahminlere göre çatı kaplama pazarı, bir önceki yıla göre %13 oranında büyüyerek 103 milyon m2 düzeyine ulaşmıştır. Çatı kaplamalarında kil esaslı kiremitlerin üretimdeki payı %58’dir. Arkasından %24 payla metal esaslı malzemeler gelmektedir. Sanayi yapılarında tercih edilen ürünler ise genellikle sandviç panellerdir. Çatı kaplama sanayisinin 2005 yılında yine büyüme göstermesi beklenmektedir.
Yurtiçi Talep ve Tüketim
Kil esaslı çatı kaplama malzemelerinin pazardaki kullanım oranı %56’dır. Özellikle sanayi yapılarında tercih edilen ve yıllar geçtikçe kullanımı artan metal esaslı malzemeler 2004’te %26 oranında pazar payına sahip olmuştur. Çimento esaslı malzemelerin oranı %8, bitüm esaslı malzemelerin oranı %7 ve plastik esaslı malzemelerin oranı da %3’tür.
Dış Ticaret
2004 yılı için gerçekleştirilen ihracatın %35’i metal çatı kaplamaları tarafından üstlenilmektedir. Plastik esaslı kaplamalar %32 ve kil esaslı kaplamalar %29 oranında ihraç edilmektedir. Çimento ve bitüm esaslı kaplamalar fazla ihraç edilmemektedir. İthalatta en fazla payı %67 ile bitüm esaslı kaplamalar almaktadır. Arkasından plastik (%25) ve metal (%8) esaslı kaplamalar ithal edilmektedir.
Çatı Kaplama Sanayisinin Gücü
Çatı kaplama sanayisi, büyük potansiyel barındıran bir alandır. Henüz üretim çeşitliliğinin çok geniş olmaması, bu alanda yatırım olanaklarını artırmaktadır.
Çatı Kaplama Sanayisinin Sorunları Üretim Standartları
Çatı kaplama malzemelerinde standartların yalnızca üretimde değil, uygulamada da yakalanması için bir bütün olarak çatı uygulama standartları da belirlenmelidir. Bu amaçla ÇATIDER, çeşitli eğitim faaliyetleri sürdürmektedir.
Yasal Engeller
Çeşitli yasal engeller, sanayinin gelişimi için sorun oluşturmaktadır. Örneğin çatı eğimlerinin %33’le sınırlandırılması, çatı altlarının tavanarası olarak kullanımını engellemektedir. Oysa çağdaş çatı kaplama malzemeleriyle çok yüksek eğimlerde çatı döşenmesi mümkün olabilmektedir.
Kayıtdışılık ve Kalitesiz Üretim
Sanayide kaliteli üretim yapan firmaların yanı sıra, kayıtdışı ve düşük kalitede üretim yapan firmalar da bulunmaktadır. Bu nedenle, sanayide haksız rekabet oluşmaktadır. Sanayide TSE standartlarında üretim ve denetim yapılmalıdır.
Ara ve Nitelikli Eleman Eksikliği
Çatı kaplama sanayisinde de diğer sanayilerde olduğu gibi eğitim, kalifiye işgücü ve ara eleman eksikliği sorunları bulunmaktadır.
Dışa Bağımlılık
Bitüm, plastik ve metal esaslı çatı kaplama malzemelerinin üretimi henüz Türkiye’de yaygınlaşmamıştır. Sanayide bu bakımdan dışa bağımlılık söz konusudur.
(*) Yapı Endüstri Merkezi tarafından yayınlanan Türk Yapı Sektörü Raporu 2005’ten alınmıştır
HAKKIMIZDA
