6 Temmuz 2011 | SÖYLEŞİ 33. Sayı (Temmuz - AÄŸustos 2011)

“Dış cephe, mimari yaklaşımı anlatan en önemli elemanlar arasında yer alır” diyen Yazgan Mimarlık Kurucu Ortağı Begüm Yazgan’a göre Türkiye cephe tasarımında henüz istenilen noktada deÄŸil.
Yazgan Tasarım Mimarlık, 2003 yılında Mimar Kerem Yazgan ve Mimar Begüm Yazgan tarafından kurulan, Ankara merkezli bir mimari tasarım ve inşaat firması. Uluslararası işbirliğine de fazlasıyla önem veren firma, kuruluşundan bu yana Türkiye, Kuzey Kıbrıs, Rusya, Kazakistan, Libya, Birleşik Arap Emirlikleri, Ukrayna, Azerbaycan, Irak ve Gana gibi çeşitli ülkelerde mimari, iç mekân ve peyzaj projelerine imzasını attı. Tasarımları pek çok ödüle layık görülen firma son olarak Expo 2012 yılı sergisi kapsamında, Ark Grup tarafından düzenlenen Türkiye Pavyonu Davetli Tasarım Yarışması’nda, “Ritim Küp” temalı projesiyle birincilik aldı. Yazgan Mimarlık Kurucu Ortağı Dr. Begüm Yazgan’la çatı ve cephe elemanlarının mimari açıdan önemini ve Türkiye’de bu konuya olan yaklaşımı konuştuk. Yazgan, cephe sistemlerinin özellikle son dönemde artan malzeme seçenekleriyle mimari açıdan büyük önem kazandığına ve sürdürülebilir mimari açısından da oldukça fonksiyonel olduğuna değiniyor ancak Türkiye’de mimarlık ortamının, hammadde bolluğuna rağmen cephe tasarımında yeterli olmadığı görüşünde.

Cephe, kentsel algının önemli bir parçasıdır
Begüm Yazgan, bir binada ve kentte dış cephenin çok önemli olduğuna değiniyor: “Bir binanın dış cephesi, binanın görsel anlamda en kısa sürede algılanan bölgesidir, bu nedenle dış cephe mimari yaklaşımı anlatan en önemli elemanlar arasında yer alır. Cepheler aynı zamanda kent algısının önemli parçalarıdır; dolayısıyla kent kimliğini oluşturmakta önemli role sahiptirler. Aynı zamanda istenilen teknik performansa göre, dış cephenin bina fonksiyonlarını yönlendirme durumu söz konusu olabilir. Örneğin, çevreci binalar söz konusu olunca, bina fonksiyonları, binanın enerji performansını arttıran formlara göre düzenlenir.”

Cam ve renk kullanımı arttı
Son yıllarda cephe için kullanılan malzeme ve sistemlerde geçmiş yıllara oranla daha fazla seçenek bulunduğuna değinen Yazgan, “Geçmiş senelerde cephe için kullanılan malzemeler belli standartlarda mevcuttu. Son yıllardaysa tercihe uygun ölçü, renk ve baskı seçenekleriyle özel üretim imkanı da sunulabiliyor. Dış cephe mimarisinde algıyı hızlandıracak tasarımlar öncelik kazandı. Özellikle son dönemde cam ve renk kullanımı artış gösterdi” diyor.
“Dış cephe malzemesi, binanın tipine ve fonksiyonuna, teknik ihtiyaçlara ve tasarımda belirlenen prensiplere göre seçilir. Biz tasarımlarımızda markadan ziyade bahsettiğim kriterlere göre bir değerlendirme yapıyoruz. Ancak cam malzemeleri tasarım yaklaşımımız açısından kendimize daha yakın buluyoruz.”
“Cephe tasarımında yalıtım oldukça önemli bir unsur. Bunun dışında ısı geçirgenliği çok dikkat edilmesi gereken bir konu. Ayrıca, cephe statik yükle birlikte düşünülerek tasarlanmalı. Tabii tüm bunların yanında binanın cephesinin tasarım değeri de dikkat edilmesi gereken en önemli konular arasında.”

Uygulamada yaşanan sorunlara çözüm sunan firmalar var
Cephe uygulamaları sırasında bir mimarın çeşitli sorunlarla karşılaşabileceğini belirten ve yaşanan sorunlar için yerinde çözümler sunan firmaların  olduğunu söyleyen Yazgan, “Cephe uygulamaları esnasında birçok farklı sorunla karşılaşılabilir. Yalıtım hatalarından kaynaklı sorunlar, rüzgar yükü hesaplaması hataları nedeniyle cam patlamaları oluşabilir. Cam cephelerdeyse güneş geçirgenliği derecelerinde sorunlar ortaya çıkabilir” diyor.

Yerel malzeme tercih edilmeli
Yazgan Mimarlık, çevreye uygun mimari tasarımlar yapmayı amaçlayan bir firma. 2010 yılında projelendirdiği Tarsu AVM’nin “çok iyi” dereceyle BREEAM sertifikası alması da bunun en önemli göstergelerinden biri. Begüm Yazgan sürdürülebilir mimarinin en önemli unsurlarından birinin çatı ve cephe sistemleri olduğunu belirtiyor: “Çatı ve cephe, son yılların en popüler konularından olan sürdürülebilir mimari açısından da büyük önem taşıyor. Bu nedenle binada kullanılacak çatı ve cephe elemanlarının bilinçli seçilmesi de çok önemli. Güneş enerjisi panelleri, yeşil çatı uygulamaları gibi sürdürülebilir mimari kapsamında oluşturulan özel cephe sistemleri, maliyetli olması nedeniyle kısıtlı olarak da olsa tercih edilebiliyor.”
“Maliyeti düşük ve aynı zamanda sürdürülebilir mimariye uygun binalar için yerel malzeme kullanımı tercih edilerek doğaya salınan karbon gazının mümkün olan en düşük seviyeye düşürülmesi gibi yöntemler de etkili olabilir.”

En beğendiğim cephe tasarımcısı, Patric Blanc
Yazgan, Türkiye’nin hammadde açısından çok zengin olmasına rağmen, sistem tasarımı konusunda bir o kadar fakir bir ülke olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Mermer malzemede zengin çeşitlilik varken, mermerin dış cephede montajı için gerçekleştirilen mekanik montaj sistemleri yeterli değil. Dolayısıyla teknik performansın ön plana çıktığı durumlarda yabancı malzemeler tercih ediliyor.” Yazgan’ın cephe tasarımını en çok beğendiği isim ise, cephede düşey bahçeler kullanan Patric Blanc.
Begüm Yazgan, son olarak Yazgan Mimarlık’ın yeni projelerini anlatıyor: “Türkiye Basketbol Federasyonu Merkez Binası, Yenigün İnşaat Yönetim Binası ve ODTÜ MEMS Mikro Elektro Mekanik Sistemler Araştırma ve Uygulama Merkezi son dönemde tamamlanan projelerimiz arasında yer alıyor.”

 

---

R E K L A M